تاثیر امتیاز وضعیت بدنی و وزن بدن در زمان جفتگیری روی عملکرد تولید مثلی میش های افشاری

چکیده این آزمایش برای مطالعه تأثیر نمره وضعیت بدنی و وزن بدن در زمان جفت گیری بر عملکرد تولید مثلی میش های افشاری انجام شد. در این پژوهش از تعداد 162 رأس میش افشاری 2 تا 8 ساله در واحد گوسفند داری دانشگاه زنجان استفاده شد. میش ها از نظر نمره وضعیت بدنی به چهار گروه (2، 5/2، 3، 5/3 و بیشتر) و از نظر وزن بدن به چهار گروه (با اختلاف 6 کیلوگرم) تقسیم شدند. اطلاعات مربوط به بره های متولد شده به میش های آمیزش کرده ، کیلوگرم بره متولد شده به میش های آمیزش کرده ، نرخ زایش میش ها (نسبت تعداد میش های زایمان کرده به میش های جفت گیری کرده) و نرخ پُرزایی میش ها (تعداد بره های متولد شده در هر زایش) و طول دوره آبستنی، وزن تولد، وزن شیرگیری و متابولیت های خون از قبیل گلوکز، کل پروتئین، آلبومین و گلوبولین مورد بررسی قرار گرفتند. نمره و وضعیت بدنی تأثیر معنی داری (045/0p=) روی بره های متولد شده به میش های آمیزش کرده داشت. با افزایش نمره وضعیت بدنی تا 3 بره های متولد شده به میش های آمیزش کرده افزایش یافت. همچنین با افزایش نمره وضعیت بدنی تا 3 نرخ زایش میش ها افزایش یافت ولی در میش های با نمره بدنی 5/3 و بیشتر نرخ زایش میش ها کاهش یافت . وزن و سن میش تأثیر معنی داری روی بره های متولد شده به میش های آمیزش کرده و نرخ زایش میش ها نداشت. نرخ پُرزایی به وسیله نمره وضعیت بدنی، وزن میش و سن میش تحت تأثیر قرار نگرفت، اما علیرغم وجود تفاوت غیرمعنی دار، نرخ پرزایی در میش های با وزن 74 تا 80 کیلوگرم بیشتر بود. اثر نمره وضعیت بدنی، وزن و سن میش بر وزن تولد غیر معنی دار بود. اثر وزن میش بر وزن شیرگیری بسیار معنی دار (001/0p= ) بود و با افزایش وزن میش، وزن شیرگیری بره ها افزایش یافت. اثر سن میش بر طول دوره آبستنی معنی دار بود. میش های 2 ساله کمترین و میش های 8 ساله بیشترین طول دوره آبستنی را داشتند. اثر نمره وضعیت بدنی، وزن و سن میش بر متابولیت های خون غیر معنی دار بود. نتایج این تحقیق بیانگر اهمیت تأثیر نمره و وضعیت بدنی بر بره های متولد شده به میش های آمیزش کرده و نرخ زایش میش ها و نیز تأثیر مثبت وزن میش بر نرخ پرزایی میش ها می باشد. کلمات کلیدی: میش افشاری – عملکرد تولید مثلی- امتیاز وضعیت بدنی – وزن بدن